از سرد و گرم روزگار - احمد زیدآبادی

‍‍ شرف اهل قلم : دکتر احمد زیدآبادی | شرف اهل علم : دکتر علی صلواتی‌زاده

 

متن رو به سه بخش تقسیم می‌کنم:
۱. دکتر احمد زیدآبادی
۲ دکتر علی صلواتی‌زاده
۳. کتاب "از سرد و گرم روزگار"

 

🌷۱. دکتر احمد زیدآبادی (منبع: ویکی‌پدیای فارسی)
احمد زیدآبادی روزنامه‌نگار و تحلیل‌گر سیاسی اصلاح‌طلب ایرانی است که در پی حوادث انتخابات ریاست‌جمهوری (سال ۸۸) به شش سال زندان، پنج سال تبعید به گناباد و محرومیت مادام‌العمر از هرگونه فعالیت سیاسی و شرکت در احزاب و هواداری و مصاحبه و سخنرانی و تحلیل حوادث، به‌صورت کتبی یا شفاهی محکوم شد و پس از طی دوران حبس و در اوایل تبعید در مردادماه ۱۳۹۴ مورد عفو عید فطر قرار گرفت و آزاد شد.
او می‌گوید: "زندگی به اندازه‌ای زیباست که همه‌چیز را می‌توان قربانی آن کرد، مگر شرافت را، که عزیزتر و زیباتر از زندگی است و لایق آنکه زندگی را قربانی آن کرد. این اصل اساسی زندگی من است و هرکس لحظه‌ای در این باره تردید کند هرگز مرا نشناخته است"

🌷۲. دکتر علی صلواتی‌زاده (منبع: خودم :))
با دکتر صلواتی‌زاده ترم یک -برنامه‌ریزی ریاضی پیشرفته- داشتیم. یه درس خیلی سخت و پیچیده. دکتر صلواتی‌زاده یه چیزی فراتر از استاد بود برامون و فقط توو کلاس درس خلاصه نمی‌شد. خوبی‌هاش و خوب تدریس کردنش باعث شد جزوه‌های کلاسش رو بزارم توو پوشه و به‌عنوان یادگاری نگه دارم، ویس‌های کلاسش رو هم توو یه فایل روی دسکتاپ لپ‌تاپ نگه دارم. اگه بخوام یه چشمه از تفاوت‌های ایشون با بقیه اساتید رو بگم:
۲-۱) توو کلاس دانشجو رو به بحث می‌کشید و از همه دانشجوها با افکار متفاوت برای جلو بردن درس استفاده می‌کرد.
۲-۲) مثل دکتر شریعتی درس می‌داد! یعنی بدون اینکه چیزی رو حفظ کنه میومد توو کلاس و خیلی خفن و باحال و مسلط همه موضوعات رو باز می‌کرد برای بچه‌ها.
۲-۳) یادمه بعد امتحان پایان‌ترم (که خیلی هم سخت بود!) به چندتا از بچه‌ها که امتحان رو خراب کرده بودن (از جمله خودم!) توو تلگرام پی‌ام داد و پرسید چرا امتحان رو خراب کردی و مشکلی چیزی برات پیش اومده؟!
۲-۴) چندبعدی بودنش رو خیلی دوست داشتم. این که هم توو رشته خودش خفن بود، هم زبون آلمانی بلد بود، هم اهل ادبیات بود و ... .
۲-۵) یه کانال تلگرامی زده بود و قبل از کلاس، درس جلسه بعد رو می‌ذاشت تا بخونیم.
و ...  (بخوام بگم زیاد می‌شه جا نمی‌شه!)

🌷۳. کتاب "از سرد و گرم روزگار"
این کتاب که نوشته احمد زیدآبادی هستش، شرح حال خودشه که با قلمی روان و با ذکر جزئیات نوشته شده. علت اینکه دکتر زیدآبادی و دکتر صلواتی‌زاده رو با هم ترکیب کردم، این هست که امروز همزمان هم کتاب "از سرد و گرم روزگار" رو تموم کردم و هم دکتر صلواتی‌زاده رو دیدم؛ و چه اتفاقی بهتر از این؟!
برشی از کتاب:
سرنوشت به دنبالم بود؛ 《چون دیوانه‌ای تیغ در دست》. پس به خلاف همسالانم، تسلیم آن نشدم. هر غروب پاییز از بلندای تک‌درخت تناور روستایمان چشم به افق‌های دوردست و بی‌انتهای کویر دوختم و به آواز درونم گوش فرا دادم؛ آوازی که مرا به 《انتخاب》 فرامی‌خواند. پس انتخاب کردم؛ فقر و بی‌پناهی را با شکیبایی تاب آوردم، از رنج و زحمت کار شانه خالی نکردم، سر در کتاب فرو بردم و بر همه تباهی‌های محیط اطرافم شوریدم .... این قصه سرگذشت من است تا ۱۸ سالگی.

روسپی و قمارباز

به آلبوم جدید محسن جان گیر دادن. حالا گیرشون اینه که می‌گن اسم آلبوم (قمارباز) رو باید عوض کنی! چاوشی هم گفته یا همین رو قبول می‌کنین، یا می‌زارم "بی‌نام" :)

بعد هم به کلمه "روسپی" گیر دادن و گفتن باید حذف بشه! یکی هم نیست بهشون بگه "آخه قربونتون بشم! شعر مولانا رو نمی‌شه عوض کرد که! می‌شه؟!"

توو این دوره زمونه که هرکی از باباش قهر می‌کنه می‌ره خواننده می‌شه، محسن چاوشی نعمت موسیقی ایرانه. کاش قدرش رو بدونیم.

یکی هم پیدا شده که داره از مولانا و سعدی و خیام می‌خونه، انقدر چوب لای چرخش نزاریم انصافا.

مظاهر.نوشت: من چاوشیستی‌ام.

یادته؟!

حسن این عکس رو برام توو واتس‌اپ فرستاده و نوشته "یادته؟!"
مگه می‌شه آدم یادش نباشه آخه؟! سال آخر دوره کارشناسی بهمون خوابگاه ندادن و مجبور شدیم خونه بگیریم. این هم آشپزخونه همون خونه ست که هر دو هفته یه بار، دو نفره تمیزش می‌کردیم. آدم‌ها گذر روزها رو یادشون می‌مونه ولی روزگار نامردتر از این حرف‌هاست. به قول فیلم the angriest man in brooklyn، "روی سنگ قبرم می‌نویسند هنری آلتمن ۲۰۱۴-۱۹۵۱، تا الان نمی‌دونستم تاریخ‌ها هیچ اهمیتی ندارن، مهم اون خط فاصله ست!"
من می‌گم چهارسال خاطره و عشق و دوستی، بعد هم سیم‌های گریه و خنده‌ام اتصالی پیدا می‌کنه و همزمان می‌خندم و گریه می‌کنم و به پیوستگی و زیبایی سریال گیم‌آف‌ترونز، خاطرات اون سال‌ها از ذهنم عبور می‌کنه و به اندازه هزارتا نگاتیو برات عکس و فیلم میارم که ثابت کنه هنوز اون روزها رو به یاد دارم.
اما روزگار می‌گه "مظاهر سبزی. دانشگاه حکیم سبزواری. ورودی ۹۱ مهندسی شیمی" و دیگه هیچی! انگار فقط همین رو یادش مونده. انگار فقط خط و آندرلاین و نقطه و پرانتز براش مهمه!
دیگه خیلی زور بزنه هم‌اتاقی های اون چهارسالم رو می‌گه:
محمد (معماری). علی (مهندسی شیمی). رضا (مهندسی عمران). نوید (مهندسی مواد). امین (مهندسی مواد). سجاد (مهندسی شیمی). امیرحسام (مهندسی عمران). جواد (مهندسی برق). بهنام (مهندسی مواد). احسان (مهندسی مواد). حسن (مهندسی عمران). مسعود (مهندسی برق). حسین (مهندسی برق). محسن (معماری). ابوالفضل (معماری).

راست می‌گن "کلمات کشنده‌تر از هر سلاحی هستن!" الان همین چند خط یعنی چهارسال!

پایان‌نامه و دوربین

عزیزم!

دوتا خبر بد دارم و یه خبر خوب.

خبر بد اول اینه که پایان‌نامه ام اصلا پیش نمی‌ره و حسابی خسته‌ام کرده لعنتی.

خبر بد دوم اینه که امروز رفتم قیمت دوربین‌ها رو دیدم، باورت می‌شه دوربین 33 میلیونی هم داریم؟ حتی گرون‌تر از این هم هست! با این شرایط فعلا نمی‌تونم دوربین بخرم.

اما خبر خوب اینه که شوهرت انقدر به خودش و توانایی‌هاش ایمان داره که مطمئنه یه پایان‌نامه خیلی خفن می‌بنده و یه دوربین خیلی خفن هم می‌خره. بعد یه روز که با هم رفتیم سفر، ازت هزارتا عکس می‌گیرم و به دلهره‌های این روزهام می‌خندم. راستش هم دوربین رو برای تو می‌خوام، هم پایان‌نامه ام رو به عشق تو انجام می‌دم. یعنی اگه فکر تو رو نداشته باشم، همین الان تسلیم این زندگی بی‌رحم می‌شم. می‌گم فقط تا وقتی که من پایان‌نامه ام رو تموم می‌کنم و پول دوربین خریدن رو جور می‌کنم، کم بخند که خنده‌هات تموم نشه عزیز دلم.

مظاهر.نوشت: عزیزم! من این‌ها رو برای تو می‌نویسم، برای تویی که هنوز وارد زندگیم نشدی، ولی یه روز میای و تنهایی‌هام تموم می‌شه.

 

خوبه که نیستی!

عزیزم!

خوبه که نیستی!

من هنوز قوی نیستم، نه فقط از لحاظ مالی و کاری. من اونقدر قوی نیستم که بتونم گیرایی چشم‌هات رو تحمل کنم، اگه این روزها پیدات بشه و توو چشم‌هام زل بزنی ممکنه قلبم از جاش کنده بشه!

مظاهر.نوشت: عزیزم! من این‌ها رو برای تو می‌نویسم، برای تویی که هنوز وارد زندگیم نشدی، ولی یه روز میای و تنهایی‌هام تموم می‌شه.

خودش کسی نشد، من چرا باید می‌شدم؟

مسئول کتابخونه گفت برو داخل اتاق تا بیام ازت عکس بگیرم. تا اون لحظه نمی‌دونستم چقدر لاغر شدم. حتی وقتی که بهم گفت عینکت رو دربیار و بزار روی میز و بشین روی صندلی و زُل بزن به دوربین هم نمی‌دونستم چقدر لاغر شدم.
بعد از ۱۰ دقیقه و ۳۲ ثانیه که کارتم حاضر شد و صدام کرد، وقتی کارتم رو گرفتم و عکسم رو روی کارت دیدم، فهمیدم شدم پوست و استخون.

 

دوتا کتاب از "نسیم مرعشی" می‌خواستم امانت بگیرم: -هرس- و -پاییز فصل آخر سال است- ، یعنی یکی از دلایلی که باعث شد امروز برم کتابخونه ملی ثبت‌نام کنم، امانت گرفتن این دو کتاب بود. "نسیم مرعشی" مهندسی مکانیک دانشگاه علم و صنعت خونده، ولی روزنامه‌نگار و نویسنده ست.

 

توو اون مدتی که قرار بود مسئوول امانات کتابخونه کتاب‌هام رو بیاره، زُل زده بودم به کارت. با خودم می‌گفتم کِی انقدر لاغر شدم؟ حواسم کجا بوده؟ مگه تا حالا خودم رو توو آینه ندیدم؟ آینه سرویس بهداشتی خوابگاه یا آینه قدّی‌ای که توو سالن ورودی خوابگاه‌مون هست، هیچ کدومشون مگه من رو نشون نمی‌دادن تا الان؟!

 

اومدم از کتابخونه بیرون، منتظر وَن‌های متروی حقانی بودم. جلد پشت کتاب -پاییز فصل آخر سال است- رو خوندم:
'این همه آدم در دنیا دارند نباتی زندگی می‌کنند. بیدار می‌شوند و می‌خورند و می‌دوند و می‌خوابند. همین. به کجای دنیا برخورده؟ بابا گفت جوری زندگی کن که بعد از تو آدم‌ها تو را یادشان بیاید. تئاتر نونهالان گیلان اول شده بودم. بابا ماشین آقاجان را گرفته بود و من را آورده بود خانه. لباس شیطان را از تنم درنیاورده بودم هنوز. شنل و شاخ و دمی که مامان درست کرده بود نمی‌گذاشت درست راه بروم. بابا برایم یک عروسک جایزه خریده بود. کله‌ی عروسک را کنده بودم. داشتم چشمش را از گردنش می‌آوردم بیرون. می‌خواستم بفهمم چرا وقتی می‌خوابانمش چشم‌هایش بسته می‌شود. بابا عروسک را گرفت و گذاشت کنار‌. من را نشاند روبه‌روی خودش. گفت من کسی نشدم، اما تو و رامین باید بشوید. یادت می‌ماند؟ گفتم آره بابا، یادم می‌ماند. فردایش رفت و دیگر نیامد. چی از بابا به من رسید غیر از حرف و چشم‌های سبزش؟ نیامد که ببیند حرفش زندگی من را خراب کرده. خودش کسی نشد، من چرا باید می‌شدم؟"

توو راه برگشت، خودم‌ رو روی یه ترازو وزن کردم، دیدم شدم ۵۷ کیلو، یعنی ۵ کیلو کمتر از دوماه پیش که آخرین بار خودم رو روی ترازو وزن کرده بودم. چند ساعته این تیکه از کتابِ -پاییز فصل آخر سال است- داره توو ذهنم مرور می‌شه: "خودش کسی نشد، من چرا باید می‌شدم؟"

پس زنده‌ایم !

امروز امیر رو توو میدون انقلاب دیدم. با امیر تابستون سال پیش هم‌اتاقی بودیم. یه پروژه کسری از خدمت سربازی داشت که اون موقع پیگیر بود انجامش بده‌. بعد از احوالپرسی، گفتم چی شد کسری‌هات؟
گفت بی خیالشون شدم، اذیت می‌کردن.
گفتم اون همه زحمت و درگیری ذهنی و استرس و ... .
گفت بالاتر از سیاهی رنگی نیست مظاهر، هست؟!
گفتم چی بگم والا؟!
گفت الان امریه دانشگاهم. اینجا هم چندان خوب نیست، ولی خدا رو شکر. تو چه خبر؟
گفتم اوضاع منم خیلی خوب نیست، ولی خدا رو شکر!
خندید. خندیدم
گفتم خدا رو شکر که با این همه سختی هنوز می‌تونیم بخندیم، پس زنده‌ایم!

ادبیات مسخره است یا نقطه آغاز همه چیز؟!

به قول صادق که امروز باهاش آشنا شدم -صادق "انسان‌شناسی" می‌خونه- :
همه‌چی از ادبیات شروع می‌شه.

 

به قول یه بنده خدایی که امروز توو مترو باهاش صحبت کردم:
مسخره‌تر از ادبیات نیست! فرض کن یه روانی که آدم‌ها بهش می‌گن نویسنده (!)، می‌شینه برای خودش هفتصد صفحه کتاب می‌نویسه. آخه مرتیکه احمق (!)، آخه خَر (!!)، تو اگه دیوانه‌ای و می‌خوای مُخِت رو با این خُزَعبَلات و چَرَندیات پُر کنی، به ما چه! برو توو کوه با سنگ‌ها صحبت کن تا خالی بشی بدبخت (!). بعد حالا یکی از همین دیوانه‌ها -منظورش از دیوانه، نویسنده بود (!)- برداشته در مورد عمه‌اش کتاب نوشته (!). نوشته که عمه‌اش یه روز با دوست‌پسرش می‌ره لب ساحل قدم بزنه که یه‌دفعه یه بطری می‌بینه، چوب‌پنبه بطری‌عه رو درمیاره، می‌بینه یه نامه تووشه، نامه رو باز می‌کنه می‌بینه یه نقشه ست، می‌ره به اون آدرس و یه بچه رو پیدا می‌کنه و شروع می‌کنه به تربیت کردنش (!). آخه چقدر مُزَخرَف خب!
 ببین بچه جون -منظورش از بچه من بودم (!)-، هیچی از این ادبیات درنمیاد! من تا ته این زندگی کوفتی (!) رو رفتم، هیچی نیست. من چندتا کشور اروپایی و آسیای شرقی رو رفتم و گشتم، تا دلت بخواد تجربه دارم. وقت‌های آزادت رو برو باشگاه یا کوه، مگه خُلی (!) که بخوای افکار یه روانی (!) رو بخونی؟! اصلا بگیر بخواب. جمعه‌ها یا روزهای تعطیل تا ظهر بخواب و حالش رو ببر.

 

به قول من:
هم صادق راست می‌گه، هم این بنده خدا -که دل پُری هم داشت (!)- . ادبیات همونقدر که خوبه، همونقدر هم مسخره ست!

من چاوشیستی‌ام

من چاوشیستی‌ام *

* لفظ "چاوشیست" برای کسی به کار برده می‌شه که طرفدار محسن چاوشی باشه

موهات رو عشقه عزیز دلم

عزیزم!

من این زندگی پیچیده رو نمی‌خوام، پیچ و تاب موهات رو می‌خوام. فرض کن یه روز صبح که از خواب بیدار می‌شیم و موهات شلخته شده، می‌شینی روی صندلی جلوی آینه و شروع می‌کنم موهات رو می‌بافم. از این بهتر هم هست مگه؟

جان؟

آره از این بهتر هم هست خب! از این بهتر انتظاری هستش که برای روز شدن شب‌ها می‌کشم تا موهات شلخته بشه و ببافم و ببافم و ببافم.

مظاهر.نوشت: عزیزم! من این‌ها رو برای تو می‌نویسم، برای تویی که هنوز وارد زندگیم نشدی، ولی یه روز میای و تنهایی‌هام تموم می‌شه.